نرخ دیه سال 1403
به موجب ابلاغ بخشنامه رئیس قوه قضائیه به تمامی واحد‌های قضایی و دادسرا‌های سراسر کشور در راستای اجرای ماده ۵۴۹ قانون مجازات اسلامی، مصوب سال ۱۳۹۲، قیمت دیه کامله در ماه‌های غیر حرام برای سال ۱۴۰۳ مبلغ ۱۲ میلیارد ریال معادل یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون تومان تعیین شد.
میزان دیه ماه های حرام «محرم، رجب، ذی القعده وذی الحجه» علاوه بر دیه کامل، ثلث دیه نیز بعنوان تغلیظ به آن اضافه می شود پس دیه ماه های حرام در سال ۱۴۰۳ مبلغ یک میلیارد و ششصد میلیون تومان می باشد.
بیشتر بخوانید :
دیه چیست ؟ نرخ دیه چگونه تعیین می شود؟
برای بسیاری از ما این نکته به صورت سؤالی مطرح است که دیه چیست و چه زمانی پرداخت آن لازم و واجب خواهد بود. این در حالی است که باید مشخص شود دیه بر اساس چه شاخصی باید پرداخت شود و میزان آن را چه کسی می‌تواند مشخص کند.
تعریف دیه در قانون مجازات اسلامی:
باب اول کتاب چهارم قانون مجازات اسلامی، ماده ۲۹۴ چنین اشعار می دارد: دیه مالی است که به سبب جنایت بر نفس یا عضو به مجنی علیه یا به ولی یا اولیای دم او داده می‌شود.
در چه مواردی دیه پرداخت می شود؟
در ماده ۲۹۵ از سوی قانونگذار عنوان می‌شود که در ۳ مورد دیه پرداخت می‌شود که عبارت است از:
- قتل یا جرح یا نقص عضو که به طور خطای محض واقع می‌شود و آن در صورتی است که جانی نه قصد جنایت نسبت به مجنی علیه را داشته باشد و نه قصد فعل واقع شده بر او را مانند آنکه تیری را به قصد شکاری رها کند و به شخصی برخورد کند.
- قتل یا جرح یا نقص عضو که به طور خطا شبیه عمد واقع می‌شود و آن در صورتی است که جانی قصد فعلی را که نوعاً سبب جنایت نمی‌شود داشته باشد و قصد جنایت را نسبت به مجنی علیه نداشته باشد مانند آنکه کسی را به قصد تأدیب به نحوی که نوعاً سبب جنایت نمی‌شود بزند و اتفاقاً موجب جنایت شود یا طبیبی مباشرتاً بیماری را به طور متعارف معالجه کند و اتفاقاً سبب جنای بر او شود.
- مواردی از جنایت عمدی که قصاص در آنها جایز نیست.
قانونگذار در ماده ۳ تبصره نیز آورده است که عبارت است از:
- تبصره ۱: جنایت‌های عمدی و شبه عمدی دیوانه و نابالغ به منزله خطا محض است.
- تبصره ۲: در صورتی که شخص کسی را به اعتقاد قصاص یا به اعتقاد مهدورالدم بودن بکشد و این امر بر دادگاه ثابت شود و بعداً معلوم شود که مجنی علیه مورد قصاص یا مهدورالدم نبوده است قتل به منزله خطا شبیه عمد است و اگر ادعای خود را در مورد مهدورالدم بودن مقتول به اثبات برساند قصاص و دیه از او ساقط است.
- تبصره ۳: هرگاه بر اثر بی‌احتیاطی یا بی‌مبالاتی یا عدم مهارت و عدم رعایت مقررات مربوط به امری قتل یا ضرب یا جرح واقع شود به نحوی که اگر آن مقررات رعایت می‌شد حادثه‌ای اتفاق نمی‌افتاد قتل یا ضرب یا جرح در حکم شبه عمد خواهد بود.
خطای محض (ماده ۲۹۶) : در مواردی که کسی قصد تیراندازی به کسی یا شیئی یا حیوانی را داشته باشد و تیر او به انسان بی‌گناه دیگری اصابت کند عمل او خطای محض محسوب می‌شود.
مبنای تعیین میزان دیه :
در قانون مجازات اسلامی پس از تعریف دیه و حدود لزوم آن در باب دوم به موضوع مقدار دیه قتل نفس اشاره می‌شود.
میزان دیه قتل مرد مسلمان (ماده ۲۹۷) : دیه قتل مرد مسلمان یکی از امور ششگانه ذیل است که قاتل در انتخاب هر یک از آنها مخیر است و تلفیق آنها جایز نیست.
- یکصد شتر سالم و بدون عیب که خیلی لاغر نباشند.
- دویست گاو سالم و بدون عیب که خیلی لاغر نباشند.
- یکهزار گوسفند سالم و بدون عیب که خیلی لاغر نباشند.
- دویست دست لباس سالم از حله‌های یمن.
- یکهزار دینار مسکوک سالم و غیر مغشوش که هر دینار یک مثقال شرعی طلا به وزن ۱۸نخود است.
- ده هزار درهم مسکوک سالم و غیر مغشوش که هر درهم به وزن ۶/۱۲ نخود نقره است.
ماه های حرام :
ماده ۵۵۵- هرگاه رفتار مرتکب و فوت مجنیٌ علیه هر دو در ماه های حرام «محرم، رجب، ذی القعده وذی الحجه» یا در محدوده حرم مکه، واقع شود خواه جنایت عمدی خواه غیرعمدی باشد، علاوه بر دیه نفس، یک سوم دیه نیز افزوده می گردد. سایر مکان ها و زمان های مقدس و متبرک مشمول حکم تغلیظ دیه نیست.
تبصره ـ معیار شروع و پایان ماه های حرام، مغرب شرعی است مانند ماه رجب که از مغرب شرعی آخرین روز ماه جمادی الثانی، شروع و با مغرب شرعی آخرین روز ماه رجب به پایان می رسد.
دیه در گذر زمان تا سال ۱۴۰۳
| ردیف | سال | میزان دیه – ریال | دیه ماه حرام – ریال |
| ۱ | ۱- ۱۳۷۴ | ۳۶/۲۵۰/۰۰۰ | ۴۸/۳۳۳/۰۰۰ |
| ۲ | ۲- ۱۳۷۴ | ۳۸/۰۰۰/۰۰۰ | ۵۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۳ | ۱۳۷۵ | ۴۱/۰۰۰/۰۰۰ | ۵۴/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۴ | ۱۳۷۶ | ۴۸/۰۰۰/۰۰۰ | ۶۴/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۵ | ۱۳۷۷ | ۵۶/۰۰۰/۰۰۰ | ۷۴/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۶ | ۱۳۷۸ | ۶۱/۰۰۰/۰۰۰ | ۸۱/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۷ | ۱۳۷۹ | ۶۴/۰۰۰/۰۰۰ | ۸۵/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۸ | ۱۳۸۰ | ۱۰۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۱۳۳/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۹ | ۱۳۸۱ | ۱۵۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۱۰ | ۱۳۸۲ | ۱۸۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۲۴۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۱۱ | ۱۳۸۳ | ۲۲۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۲۹۳/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۱۲ | ۱۳۸۴ | ۲۵۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۳۳۳/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۱۳ | ۱۳۸۵ | ۲۶۲/۵۰۰/۰۰۰ | ۳۵۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۱۴ | ۱۳۸۶ | ۳۵۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۴۷۶/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۱۵ | ۱۳۸۷ | ۴۰۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۹۹۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۱۶ | ۱۳۸۸ | ۴۰۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۵۳۳/۵۰۰/۰۰۰ |
| ۱۷ | ۱۳۸۹ | ۴۵۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۶۰۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۱۸ | ۱۳۹۰(ازآبان ماه ) | ۶۷۵/۰۰۰/۰۰۰ | ۹۰۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۱۹ | ۱۳۹۱ | ۹۴۵/۰۰۰/۰۰۰ | ۱/۲۶۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۲۰ | ۱۳۹۲ | ۱/۱۴۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۱/۵۲۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۲۱ | ۱۳۹۳ | ۱/۵۰۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۲/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۲۲ | ۱۳۹۴ | ۱/۶۵۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۲/۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۲۳ | ۱۳۹۵ | ۱/۹۰۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۲/۵۳۳/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۲۴ | ۱۳۹۶ | ۲/۸۰۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۲/۸۰۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۲۵ | ۱۳۹۷ | ۲/۳۱۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۳/۰۸۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۲۶ | ۱۳۹۸ | ۲/۷۰۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۳/۶۰۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۲۷ | ۱۳۹۹ | ۳/۳۰۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۴/۴۰۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۲۸ | ۱۴۰۰ | ۴/۸۰۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۶/۴۰۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۲۹ | ۱۴۰۱ | ۶/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۸/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۳۰ | ۱۴۰۲ | ۹/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۱۲/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ |
| ۳۱ | ۱۴۰۳ | ۱۲/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ | ۱۶/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ |
-
-
نرخ دیه سال 1402
بخشنامه قوه قضائیه درخصوص قیمت دیه کامله در ماه های غیر حرام از ابتدای سال 1402 شماره 9000/88878/100 مورخ 1401/12/24 متن بخشنامه : در اجرای ماده ۵۴۹ قانون مجازات اسلامی، مصوب سال ۱۳۹۲ و با توجه به بررسی های بعمل آمده قیمت دیه کامله در ماه‌های غیر حرام از ابتدای سال ۱۴۰۲ , مبلغ نه میلیارد ریال ( معادل 900 میلیون تومان) تعیین می گردد. رئیس قوه قضائیه – غلامحسین محسنی اژه ای -
دیه و ارش انواع آسیب بدنی سال 1402
نوع دیه نرخ دیه به ریال نوع دیه نرخ دیه به ریال دیه کامل ۹/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ چهار درصد دیه ۳۶۰/۰۰۰/۰۰۰ یک دبنار شرعی ۹/۰۰۰/۰۰۰ چهار و نیم درصد دیه ۴۰۵/۰۰۰/۰۰۰ یک درهم شرعی ۹۰۰/۰۰۰ پنج درصد دیه ۴۵۰/۰۰۰/۰۰۰ یک شتر ۹۰/۰۰۰/۰۰۰ پنج و نیم درصد دیه ۴۹۵/۰۰۰/۰۰۰ یک ده هزارم دیه ۹۰۰/۰۰۰ شش درصد دیه ۵۴۰/۰۰۰/۰۰۰ یک هزارم دیه ۹/۰۰۰/۰۰۰ شش و نیم درصد دیه ۵۸۵/۰۰۰/۰۰۰ یک صدم دیه ۹۰/۰۰۰/۰۰۰ هفت درصد دیه ۶۳۰/۰۰۰/۰۰۰ نیم صدم دیه ۴۵/۰۰۰/۰۰۰ هفت ونیم درصد دیه ۶۷۵/۰۰۰/۰۰۰ یک دهم درصد دیه ۹/۰۰۰/۰۰۰ هشت درصد دیه ۷۲۰/۰۰۰/۰۰۰ دو دهم درصد دیه ۱۸/۰۰۰/۰۰۰ هشت و نیم درصد دیه ۷۶۵/۰۰۰/۰۰۰ سه دهم درصد دیه ۲۷/۰۰۰/۰۰۰ نه درصد دیه ۸۱۰/۰۰۰/۰۰۰ چهار دهم درصد دیه ۳۶/۰۰۰/۰۰۰ ده درصد دیه ۹۰۰/۰۰۰/۰۰۰ پنج دهم درصد دیه ۴۵/۰۰۰/۰۰۰ یک دهم دیه ۹۰۰/۰۰۰/۰۰۰ شش دهم درصد دیه ۵۴/۰۰۰/۰۰۰ دو دهم دیه ۱/۸۰۰/۰۰۰/۰۰۰ هفت دهم درصد دیه ۶۳/۰۰۰/۰۰۰ سه دهم دیه ۲/۷۰۰/۰۰۰/۰۰۰ هشت دهم درصد دیه ۷۲/۰۰۰/۰۰۰ چهار دهم دیه ۳/۶۰۰/۰۰۰/۰۰۰ نه دهم درصد دیه ۸۱/۰۰۰/۰۰۰ پنج دهم دیه ۴/۵۰۰/۰۰۰/۰۰۰ یک درصد دیه کامل ۹۰/۰۰۰/۰۰۰ شش دهم دیه ۵/۴۰۰/۰۰۰/۰۰۰ یک و یک دهم درصد دیه ۹۹/۰۰۰/۰۰۰ هفت دهم دیه ۶/۳۰۰/۰۰۰/۰۰۰ یک و دو دهم درصد دیه ۱۰۸/۰۰۰/۰۰۰ هشت دهم دیه ۷/۲۰۰/۰۰۰/۰۰۰ یک و سه دهم درصد دیه ۱۱۷/۰۰۰/۰۰۰ نه دهم دیه ۸/۱۰۰/۰۰۰/۰۰۰ یک و چهاردهم درصد دیه ۱۲۶/۰۰۰/۰۰۰ نصف دیه کامل ۴/۵۰۰/۰۰۰/۰۰۰ یک و پنج دهم درصد دیه ۱۳۵/۰۰۰/۰۰۰ ثلث دیه کامل ۳/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰ یک و شش دهم درصد دیه ۱۴۴/۰۰۰/۰۰۰ ربع دیه کامل ۲/۲۵۰/۰۰۰/۰۰۰ بک و هفت دهم درصد دیه ۱۵۳/۰۰۰/۰۰۰ خمس دیه کامل ۱/۸۰۰/۰۰۰/۰۰۰ یک و هشت دهم درصد دیه ۱۶۲/۰۰۰/۰۰۰ چهار پنجم از یک پنجم دیه کامل ۱/۴۴۰/۰۰۰/۰۰۰ یک و نه دهم درصد دیه ۱۷۱/۰۰۰/۰۰۰ چهار پنجم از یک پنجم از یک دوم از دیه کامل ۷۲۰/۰۰۰/۰۰۰ دو درصد دیه ۱۸۰/۰۰۰/۰۰۰ یک پنجم از یک دهم دیه کامل ۱۸۰/۰۰۰/۰۰۰ دو و نیم درصد دیه ۲۲۵/۰۰۰/۰۰۰ یک سوم از یک دهم دیه کامل ۳۰۰/۰۰۰/۰۰۰ سه درصد دیه ۲۷۰/۰۰۰/۰۰۰ نصف دیه کامل ۴/۵۰۰/۰۰۰/۰۰۰ سه و نیم درصد دیه ۳۱۵/۰۰۰/۰۰۰ دیه کامل در ماه های حرام ۱۲/۰۰۰/۰۰۰/۰۰۰
-
- دیه سال 1401
- دیه و ارش انواع آسیب بدنی سال 1400
- نرخ دیه سال 1400
- دیه و ارش انواع آسیب بدنی سال 99
- دیه در گذر زمان سال 99
- نرخ دیه سال 99
- دیه مرد و زن در تصادف های غیر فوتی
- رانندگان متخلف در تصادفات دیه می گیرند
- جدول محاسبه ریالی دیه در سال 98
- پرداخت دیه +راننده مقصر حادثه + قانون شخص ثالث ۱۳۹۵
- نرخ دیه سال 97
- نرخ دیه سال 96